Profesor ustavnog prava Siniša Karan izjavio je za da je Republika Srpska u procesu stvaranja novonastale državne zajednice BiH, unijela svoj ukupni državnopravni kapacitet, ali i kapacitet svoje imovine, tako da BiH na teritoriji Republike Srpske ima na korištenju i raspolaganju samo onoliko imovine koliko joj Srpska ustupi.
Ustav BiH ni na koji način ne upućuje na to šta se smatra “državnom imovinom”. Riječ “državna imovina” se ne pominje uopšte, ni tim ni bilo kojim drugim nazivom – istakao je Karan odgovarajući na pitanje Srne da prokomentariše tvrdnje Ambasade SAD da “imovina pripada državi, a ne entitetima”, pozivajući se pri tome na izjave pomoćnika državnog sekretara DŽejmsa O'Brajena, a ne na Dejtonski sporazum.
Profesor ustavnog prava je ukazao na ključnu odrednicu definisanu Ustavom BiH koja govori da državna imovina spada u nadležnost entiteta – generalna klauzula ili presumpcija nadležnosti u korist entiteta, kao ključno obilježje federalnog principa podjele nadležnosti u svakoj složenoj državi u svijetu, pa tako i u BiH.
On je pojasnio da se među nabrojanim pitanjima koje spadaju u nadležnost institucija BiH ne nalazi nijedno koje ukazuje na nadležnost nad “državnom imovinom”.
– Pošto ovlašćenje nad “državnom imovinom” nije Ustavom “izričito dato” institucijama na nivou BiH, u skladu sa članom III(3), nadležnost nad državnom imovinom pripada entitetima i naglašavam – institucije BiH mogle bi eventualno imati u vlasništvu imovinu koja se koristi prevashodno za funkcije i ovlašćenja koja Ustav izričito daje nivou BiH, ali po ovlašćenju entiteta – istakao je Karan.
On je ukazao da i neki drugi aneksi Dejtonskog sporazuma govore u prilog ovoj tvrdnji i naveo:
“Aneks 9 Dejtonskog sporazuma je sporazum Republike Srpske i Federacije BiH o osnivanju javnog transportnog preduzeća radi ‘organizovanja i rada saobraćajnih kapaciteta, kao što su putevi, željezničke pruge i luke, na njihovu obostranu korist’;
Aneks 8 Dejtonskog sporazuma uređuje formiranje zajedničke međuentitetske komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, čiji je mandat utvrđivanje kao nacionalnog spomenika ‘pokretne i nepokretne imovine od velikog značaja za grupu ljudi sa zajedničkim kulturnim, istorijskim vjerskim i etničkim naslijeđem, kao što su spomenici arhitekture, umjetnosti ili istorije, arheološka nalazišta, grupe građevina i groblja'”.
Karan je pojasnio da se u Aneksu 8 kaže: “Entitet na čijoj teritoriji se imovina nalazi, (a) nastojaće da preduzme odgovarajuće pravne, naučne, tehničke, administrativne i finansijske mjere potrebne radi zaštite, konzerviranja, prezentacije i sanacije imovine i (b) suzdržaće se od bilo kakvih namjernih mjera koje bi mogle oštetiti imovinu”.
– Dakle, Aneks 8 Dejtonskog sporazuma jasno predviđa da entiteti imaju isključivu nadležnost nad pitanjima koja se tiču imovine. Ne može se dozvoliti neustavna transformacija ustavne strukture BiH niti prenos nadležnosti koji vodi ka jednom cilju – unitarnoj BiH. Taj eksperiment neće uspjeti jer rade protiv Ustava i Dejtonskog sporazuma! – poručio je Karan u izjavi za Srnu.
On je rekao da mora ponoviti suštinski važnu istinu, a to je da BiH nema svoju imovinu.
– Imovina pripada entitetima, sva prirodna i javna dobra koja se nalaze na teritoriji entiteta isključivo njima i pripadaju – konstatovao je Karan.
