Ogromni majanski grad sa piramidama, sportskim terenima, nasipima i amfiteatrima, otkriven je sasvim slučajno nakon što je vjekovima ležao skriven pod gustim rastinjem džungle u Meksiku.
U jugoistočnoj meksičkoj državi Kameče pronađen je skriveni urbani kompleks, nazvan Valerijana, pomoću tehnologije Lidar – specifične vrste radara koja mapira strukture pod zemljom ili rastinjem.
Arheolozi vjeruju da se radi o drugom po veličini majanskom gradu, odmah iza Kalakmula koji je bio najveći centar majanske kulture u Latinskoj Americi.
Naučnici su otkrili ukupno tri lokaliteta, koja su zajedno veličine škotske prijestonice Edinburga, sasvim slučajno kada je jedan od arheologa pretraživao podatke na internetu.
“Bio sam mislim na 16. strani pretrage na Guglu i pronašao sam lasersko premjeravanje koje je uradila jedna meksička organizacija za zaštitu životne sredine“, objašnjava Luk Old-Tomas, doktorand sa Univerziteta Tulejn u SAD.
Radilo se o snimku i premjeravanju rađenom tehnologijom Lidar, koja podrazumijeva ispaljivanje hiljada laserskih pulseva iz aviona, koji probijaju površinski sloj zemlje ili rastinja i mapiraju potencijalne objekte ispod njih.
Iako na prvi pogled se ne bi reklo da ičega ima na snimcima, Old-Tomas je procesuirao podatke i premjeravanja pomoću metoda koje koriste arheolozi i onda je uvidio ono što je ostalima promaklo – ogroman drevni grad koji je na svom vrhuncu od 750. do 850. godine imao između 30.000 i 50.000 stanovnika.
To je veći broj ljudi nego što danas naseljava to područje. Old-Tomas i njegove kolege nazvali su grad Valerijana po obližnjem zalivu.
Koautor studije profesor Marselo Kanuto kaže da će otkriće pomoći da se promijeni uvreženo gledište u zapadnim akademskim krugovima da je tropski pojas bio „mjesto gdje su civilizacije odlazile da umru“.
Umjesto toga, ovaj dio svijeta su naseljavale bogate i kompleksne kulture. Ne možemo biti sigurni šta je dovelo do njihove propasti i napuštanja grada, ali arheolozi tvrde da je promjena klime bila veliki faktor.
Napredan grad
Za sada ne postoje fotografije izgubljenog grada zato što niko nije bio tamo niti znao za njega, mada je lokalno stanovništvo već dugo sumnjalo da se ispod rastinja i zemlje kriju ruševine.
Grad je bio površine 16,6 kvadratnih kilometara, ima je dva velika cetra sa prostranim zgradama udaljenim oko dva kilometra. Povezivao ih je gust red kuća i nasipa.
Imao je dva trga sa stepenastim piramidama, gdje su se Maje molile, krile blago i sahranjivale mrtve.
Snimljen je i teren na kojem se igralo loptom. Dokazi takođe upućuju i na postojanje rezervoara, što ukazuje da su stanovnici mijenjali krajolik da bi grad mogao da podrži tako veliku populaciju.
Ukupno, Old-Tomas i profesor Kanuto su na tri lokaliteta u džungli otkrili 6.764 građevine.
