Zemlje članice EU danas su odobrile mehanizam za ograničavanje veleprodajnih cijena gasa, potvrđeno je u saopštenju Evropskog savjeta.
Predviđeno je da mehanizam stupi na snagu u slučaju da cijene gasa budu veće od 180 evra po megavat-času tri dana zaredom.
Današnja odluka predviđa i da se ograničenje aktivira samo ako cena za najmanje 35 evra prekorači prosječnu međunarodnu cene tečnog prirodnog gasa (LNG), precizira se u saopštenju.
Ukoliko se mahanizam aktivira, predviđeno je da bude na snazi najmanje 20 dana.
Mehanizam će se primjenjivati od 15. februara 2023 godine.
Odluka je privremena i važiće godinu dana.
Komisija će do 1. novembra 2023. godine izvršiti reviziju uredbe s obzirom na opštu situaciju u snabdijevanju gasom i na osnovu tog izvještaja može predložiti produženje njenog važenja.
Ograničavanje cijene gasa već je nekoliko nedjelja glavna tema među državama članicama koje dugo nisu uspjevale da se po tom pitanju usaglase.
Češki ministar i predsedavajuću Savetu EU Јozef Sikela izjavio je danas da su ministri EU “postigli važan sporazum koji će zaštititi građane od skoka cijena energije, uz realan i efikasan mehanizam, koji uključuje neophodne garancije za sigurnost snabdijevanja i stabilnost finansijskih tržišta”.
Samo je Mađarska glasala protiv uvođenja ovog mehanizma, a Holandija i Austrija su bile uzdržane.
Njemačka, koja se takođe dugo nije slagala sa uvođenjem ovog mehanizma, danas je konačno glasala za.
Zemlje koje se od početka zalažu za ograničavanje cijene gasa su Italija, Grčka, Španija, Belgija i Poljska.
Evropska komisija je prvobitno predložila da ograniči mjesečne ugovore na referentnom holandskom virtuelnom gasnom čvorištu (TTF) kada pređu 275 evra megavat-času tokom dvije uzastopne nedjelje, između ostalih uslova.
Države članice su se danas dogovorile oko mnogo nižeg praga od 180 evra po megavat-času tokom znatno skraćenog perioda od samo tri dana.
Postignut je takođe sporazum koji omogućava državama da formalno usvoje još dva hitna teksta sa ciljem ublažavanja uticaja energetske krize.
Prvi predviđa grupne kupovine gasa, u kojima bi učestvovali konzorcijumi kompanija, kako bi zajedno postigli bolje cijene, kao i mehanizam solidarnosti koji automatski obezbjeđuje snabdijevanje energijom zemalja kojima prijeti nestašica.
Drugi pojednostavljuje procedure autorizacije za infrastrukturu obnovljive energije.
Države članice i Evropska komisija sada moraju da se pozabave strukturnom reformom evropskog energetskog tržišta, a očekuje se da će EK početkom sledeće godine dati svoje prijedloge. (Tanjug)
